Vụ tấn công cầu Crimea báo hiệu thay đổi về chiến lược

Vụ tấn công bằng thiết bị không người lái dưới biển và trên không vào cảng Sevastopol và cầu Kerch hôm 16/7 cho thấy một sự thay đổi về chiến tranh trên biển, phơi bày tính chất dễ bị tổn thương của bán đảo Crimea và sự thật khó chịu về kiểu tấn công điều khiển từ xa.

Loại xuồng không người lái được Ukraine sử dụng để tấn công các mục tiêu Nga.

Về mặt chính thức, Ukraine thể hiện dè dặt với các cuộc tấn công vào lãnh thổ Nga. Nhưng cơ quan an ninh Ukraine (SBU) đã cung cấp thông tin cho báo chí trong nước về đợt tấn công lần này và việc Hải quân Ukraine dùng xuồng không người lái để thực hiện vụ tấn công.

Hình ảnh từ những cuộc tấn công bằng phương tiện không người lái dưới biển trước đây giúp hiểu phần nào cách những người thiết kế kết hợp công nghệ điều hướng hiện đại với xuồng thể thao trên biển và phương pháp chế tạo bom kiểu cũ.

Những thiết bị không người lái dưới biển trông giống loại xuồng cao tốc, dài khoảng 5,5m.

Ở phần mũi, một camera xoay tròn được lắp trên cột tháp nhỏ. Ở phần đuôi, một trụ nhỏ khác có vẻ là thiết bị nhận tín hiệu từ vệ tinh Starlink.

Động cơ đẩy dường như được lấy từ nguồn phi quân sự: Có thể là động cơ nước chạy bằng dầu do hãng See Doo của Canada sản xuất. Hãng này chuyên sản xuất mô tô nước dân sự.

Thiết bị quân sự duy nhất trên xuồng là 2 kíp nổ lấy từ bom trên không FAB-500 do Liên Xô thiết kế.

Xuồng đánh bom không người lái không phải ý tưởng mới.

Hải quân các nước phương Tây, nhất là Anh và Mỹ, đã nghĩ về cách chống đỡ kiểu tấn công sử dụng tàu nhỏ di chuyển nhanh từ sau vụ đánh bom tự sát của al Qaeda bằng xuồng cao tốc vào tàu USS Cole năm 2000.

Công nghệ không người lái hiện đại giúp làm giảm chi phí và phương tiện, để hải quân các nước không cần dùng người điều khiển để tấn công tự sát vào mục tiêu.

Khi khoảng gần chục chiếc xuồng chứa bom của Ukraine tấn công Hạm đội Biển Đen đang neo đậu ở cảng Sevastopol, một số chuyên gia hàng hải gọi đây là một bước chuyển trong chiến tranh trên biển.

Không con tàu nào của Nga bị đánh chìm, nhưng ít nhất 2 chiếc bị hư hỏng. Và với việc thâm nhập vào cảng được canh phòng cẩn thận sâu trong Vịnh Sevastopol, những chiếc xuồng không người lái trở thành mối đe dọa mới và nghiêm trọng ở Biển Đen.

Cuộc tấn công vừa qua vào cầu Crimea cho thấy mối đe dọa đó vẫn rất nghiêm trọng và ngày càng phức tạp. Giới nghiên cứu cho rằng hải quân các nước chắc chắn sẽ nghiên cứu cách thức này rất kỹ càng.

Cầu Kerch nối bán đảo Crimea với đất liền Nga là một trong những điểm yếu lớn của Nga.

Được hoàn thành từ năm 2018, cầu Kerch là một trong những thành tựu về kỹ thuật và là biểu tượng mang dấu ấn của Tổng thống Nga Vladimir Putin sau khi Mátxcơva sáp nhập bán đảo Crimea.

Nó cũng giúp giảm áp lực lên tuyến phà quá tải và là tuyến đường thẳng duy nhất nối bán đảo với đất liền Nga.

Giờ đây, cây cầu trở thành nút thắt cổ chai trong hệ thống hậu cần tiếp tế cho các lực lượng Nga ở miền Nam Ukraine. Và có vẻ việc bảo vệ cây cầu này cũng khó khăn.

Ukraine tấn công cây cầu này lần đầu hồi tháng 10 năm ngoái, với một chiếc xe tải chất bom nổ tung tạo nên lỗ thủng trên đường bộ và khiến đoàn tàu chạy bên cạnh bốc cháy.

Vụ tấn công vừa qua cho thấy, dù Nga nỗ lực nhưng rất khó bảo vệ cây cầu dài tới 19km.

Về khía cạnh quân sự, phần đường sắt đóng vai trò hơn đường bộ. Việc phong tỏa cây cầu sẽ gây áp lực không thể tránh khỏi lên lực lượng đang đối phó với chiến dịch phản công của Ukraine.

Giới chức Nga phải chuyển hướng các xe chở du khách chạy qua “những lãnh thổ mới” mà Nga đang kiểm soát ở Ukraine. Đã có báo cáo về tình trạng tắc nghẽn giao thông nghiêm trọng trong chiều 17/7.