Bán khống là gì? Quá trình thực hiện bán khống

Bán khống nghe có vẻ hàn lâm và xa xôi nhưng thực tế nếu bạn giao dịch forex thì đây là hình thức vô cùng quen thuộc, ngày nào bạn cũng gặp chính là Short hay Sell. Với giao dịch chứng khoán (không tính chứng khoán phái sinh) thì hình thức bán khống này vẫn chưa được thực hiện tại thị trường Việt Nam. Vậy bán khống là gì? Những nguy cơ rủi ro tiềm ẩn nào khi bạn tham gia bán khống?

Bán khống là gì?

Với chứng khoán: Bán khống là hình thức 1 nhà đầu tư đi vay 1 loại cổ phiếu đang có mức giá cao từ các nhà đầu tư khác, đem đi bán, khi giá xuống thấp sẽ tiến hành mua lại, để trả cho những người họ từng mượn cổ phiếu trước đó. Như vậy có thể thấy người bán không thực sự sở hữu cổ phiếu, giá trị chênh lệch được thực hiện lúc mua và bán chính là khoản lợi nhuận nhà đầu tư bán khống thu về, ngược lại cũng sẽ là khoản bị lỗ nếu giá cổ phiếu không giảm mà tiếp tục tăng.

Với forex: bạn thấy 1 cặp tiền tệ sẽ giảm giá trong tương lai, bạn ngay lập tức thực hiện 1 lệnh Sell hay short tương tự như bạn thực hiện 1 lệnh Buy, chứ bạn không hề phải đi vay mượn của ai để thực hiện lệnh giao dịch. Sở dĩ việc bán khống được thực hiện dễ như ăn kẹo trong forex, là vì chúng luôn được giao dịch theo cặp nên sự giảm giá của cặp tiền tệ này sẽ là sự tăng giá của cặp tiền khác. Nhờ vậy mà hoạt động giao dịch mới có thể thực hiện theo cả 2 chiều chứ không phải 1 chiều như chứng khoán.

Quá trình thực hiện bán khống trong chứng khoán

Như có nói với forex hình thức bán khống diễn ra rất dễ dàng, bạn chỉ thực hiện 1 lệnh Sell như các giao dịch bình thường khác. Nên để mở rộng, trong bài này tôi sẽ giới thiệu cho các bạn quy trình bán khống trong chứng khoán với 3 bước cơ bản gồm:

Bước 1:  Mượn cổ phiếu

Giả sử các cổ phiếu của công ty đang có giá là 10.000 đồng/cổ phiếu. Kienthucforex tin rằng giá cổ phiếu này sẽ giảm, nên anh ta sẽ tiến hành bán khống bằng cách mượn 10.000 cổ phiếu của người B, người C nào đó, nhờ vào sự giới thiệu của nhân viên môi giới chứng khoán. Sau khi mượn đủ 10.000 cổ phiếu thì tổng giá trị số cổ phiếu Kienthucforex mượn về là 100 triệu đồng.

Bước 2. Bán cổ phiếu

Anh ta ngay lập tức bán số cổ phiếu đã mượn được, bán ra với giá 10.000 đồng nên tiền anh ta thu về là 100 triệu đồng.

Bước 3. Mua lại chính cổ phiếu đã bán với giá thấp hơn

Sau đó, giá cổ phiếu giảm giá đúng như suy luận kienthucforex xuống chỉ còn 8.000đ/cổ phiếu. Anh ta ngay lập tức mua lại 10.000 cổ phiếu với tổng số tiền là 80.000.000 đồng. Chuyển trả lại cho những người anh ta từng mượn, để đóng vị thế. Như vậy, anh ta lời 20.000.000 đồng từ việc bán khống cổ phiếu ABC.

Ngược lại, thay vì giảm cổ phiếu tiếp tục tăng, anh ta có thể sẽ thua lỗ khi tới thời hạn mua để trả cho những người từng vay mượn cổ phiếu để thực hiện hình thức bán khống.  

Những ai tham gia vào bán khống trong forex?

• Các trader
• Các sàn nhà cái Market Maker
• Các quỹ rủi ro Hedge Funds

Những rủi ro cơ bản của việc bán khống trong thị trường tài chính

Bán khống có thể gây ra tình trạng giảm giá chứng khoán trong ngắn hạn và tăng giá trong dài hạn. Vì tới thời điểm buộc phải trả số cổ phiếu từng vay mượn trước đó, người mua sẽ phải mua cho dù muốn hay không. Điều này sẽ làm cho nguồn cung tăng khiến cho giá cổ phiếu có thể tăng cao.

Ngoài ra, rủi ro lớn nhất khi gặp phải chính là khả năng bị thua lỗ nếu phân tích sai đặc biệt là trong thời điểm xu hướng tăng mạnh, nhà đầu tư vẫn phải mua để trả lại cho những người họ từng mượn, sẽ khiến mức độ rủi ro và thua lỗ cao hơn gấp nhiều lần so với lúc nhà đầu tư bán ra.

Chính vì hình thức này tiềm ẩn mức độ rủi ro cao, có khả năng làm tổn hại đến hoạt động của thị trường nên hiện tại bán khống chứng khoán vẫn chưa được áp dụng ở thị trường Việt Nam.

Tuy nhiên, bạn cũng có thể áp dụng cách thức này trong chứng khoán phái sinh hoặc trong giao dịch forex, giao dịch hợp đồng CFD các bạn nhé! Và dù đầu tư theo hướng nào, buy hay sell thì luôn có rủi ro bạn luôn phải cân đối tỷ lệ R:R hợp lý, đặc biệt luôn đặt các mức cắt lỗ để tránh khi thị trường có những biến động quá mạnh mẽ sẽ gây rủi ro cho tài khoản của bạn. Chúc các bạn thành công!