Thị trường chứng khoán và nền kinh tế

Nhiều người thắc mắc và đặt câu hỏi về việc rất thường xuyên xảy ra sự lệch pha giữa thị trường chứng khoán và nền kinh tế, mặc dù các lý thuyết luôn chỉ ra việc thị trường chứng khoán phải phản ánh đúng nền kinh tế thực. 

Sự lệch pha này chủ yếu do dòng chảy của dòng tiền trong các giai đoạn kinh tế nhất định. 

Nguyên lí bình thông nhau: Giống như dòng nước, tiền tệ cũng có nguyên lí này, được hiểu đơn giản như sự dịch chuyển của tiền từ nơi này sang nơi khác, tùy theo giai đoạn kinh tế mà tiền sẽ rút ra khỏi một số nơi nhất định và dồn vào một số dạng tài sản nhất định. 

Tất nhiên việc phân tích này cũng có sự liên quan mật thiết đến môi trường kinh tế.

Đầu tiên phải nói đến ở Việt Nam là kênh tiền gửi tiết kiệm. Đây là kênh chứa tiền cực lớn của VN và yếu tố tác động lớn nhất tới kênh này là lãi suất. Trong môi trường lãi suất thấp, dòng tiền từ kênh này có xu hướng rút ra chảy sang các kênh còn lại.

Kênh thứ 2 chính là việc đầu tư vào sản xuất kinh doanh. Kênh này được chính phủ các nước khuyến khích nhất vì tạo được sức lan tỏa tốt ra cả nền kinh tế. Kênh này tương đối phức tạp, rủi ro cao và phụ thuộc nhiều biến số như môi trường kinh doanh, lãi suất, sức khỏe của nền kinh tế.

Các chính sách bơm tiền của chính phủ chủ yếu tập trung để hỗ trợ nhóm này nhưng lại thường bị tác dụng phụ là chảy sang một số kênh tài sản.

Kênh thứ 3 là các kênh tài sản như BĐS, Vàng, Chứng khoán (Cổ phiếu, trái phiếu,..vv), Tiền kĩ thuật số. Kênh này là kênh nhạy nhất với yếu tố dòng tiền, và có liên quan chặt chẽ tới lãi suất vì lãi suất chính là chi phí cơ hội. 

Chính các tài sản cũng có quy tắc bình thông nhau với nhau, ví dụ tiền rút từ vàng sang kênh chứng khoán. Kênh này được hưởng lợi lớn nhất từ việc bơm tiền của các chính phủ với môi trường lãi suất rất rẻ trong một chu kì kinh tế cần sự thúc đẩy mạnh nhằm thoát khỏi suy thoái.

Điển hình nhất trong giai đoạn dịch Covid vừa rồi, tạo ra một biến cố ít có tiền lệ, cả 2 kênh đầu tiên đều bị khóa do lãi suất thấp và môi trường kinh doanh không thuận lợi. Tiền chỉ còn biết chảy vào kênh tài sản để trú ẩn, trong đó điển hình nhất là BĐS và Chứng khoán tăng tương đối nóng và thiết lập một mặt bằng định giá tương đối cao.

Để biết khi nào tạo đỉnh, cơ bản cần dự đoán được dòng tiền bao giờ có xu hướng ngưng chảy thêm vào thị trường tài sản. Yếu tố hàng đầu chính là dịch bệnh, khi dịch bệnh dần vào hồi kết, kinh tế sẽ hồi phục dần, môi trường kinh doanh tốt lại, sẽ có 1 lượng tiền lớn rút ra quay về kênh đầu tư sản xuất kinh doanh, cùng lúc đó nhu cầu tín dụng cao cũng sẽ làm cho lãi suất cho vay tăng quay lại, kênh tiết kiệm cũng sẽ ngưng bị chảy máu và hút tiền trở lại. 

Đó sẽ là một giai đoạn khó khăn cho chứng khoán.

Là một nhà đầu tư, chắc chắn chúng ta không thích viễn cảnh này. Tuy nhiên tiền quay về kênh sản xuất chính là một dấu hiệu đáng mừng cho nền kinh tế trong trung dài hạn, và chứng khoán sẽ được hưởng lợi từ việc này.

Kênh tài sản nên được phát triển lành mạnh hơn chứ không nên trở thành bong bóng khi hưởng lợi từ sự dịch chuyển ngắn hạn của các khối tiền tệ. 

 #ChươngTrìnhThủLĩnhÝTưởng#